woensdag 27 oktober 2010
Biertje? Ja, doe er dan toch maar eentje!
dinsdag 21 september 2010
Biervrij, glutenvrij!
maandag 6 september 2010
Aften, blaren in de mond. Omega-3 of gluten?
Maarja, nu dus ongelofelijk veel last van aften, en waarschijnlijk vandaag naar de huisarts, die waarschijnlijk ook niet precies weet waar het van komt.
Bij mij hielp omega-3 prima:
http://datisgezond.blogspot.com/2009/08/aften-voorkomen-of-genezen-door-omega-3.html
Gisteren zag ik op TV nog kort een stukje van een programma waar een meisje ook doorlopend last had van aften. De arts controleerde eerst op het herpes virus, maar dat was niet de oorzaak. Haar bloed werd ook nagekeken op markers van autoimmuunziektes zoals rheuma. Uiteindelijk was de conclusie dat de oorzaak onbekend was, maar het middel om van de aften af te komen was: een ontstekings remmer.
Dat kan inderdaad goed, omega-3 is ook een ontstekingsremmer, en dat helpt mij ook prima.
Maar dan ben ik eigenlijk nog benieuwd wat nu de echte oorzaak is. Wat ik dacht: omega-3 en omega-6 niet in balans (te veel omega-6), of zit er nog een andere oorzaak voor?
Heb al eerder van mensen gehoord dat ze zelf het aftenprobleem terug konden herleiden naar gluten (van graanproducten). Misschien zijn gluten wel de echte oorzaak (zorgt voor een autoimmuun reactie), en kun je het gevolg (ontsteking) wel met omega-3 tegenhouden.
Aangezien mijn moeder ook last heeft van een prikkelbare darm en een schildklierprobleem heeft, passen aften misschien ook goed in dit rijtje. Alle drie zouden misschien gelinkt kunnen worden aan overgevoeligheid voor gluten.
Maarja, om mensen hun brood e.d. op te laten geven moet er blijkbaar heel wat gebeuren. Al hebben ze afgelopen weekend glutenvrij brood gekocht, dus wie weet!
zondag 13 juni 2010
Vegetarier?
Uitgegroeid, in de lengte dan...
vrijdag 4 juni 2010
Oermensen werden niet oud, of wel?
Nou gemiddeld werden ze misschien niet zo oud dan een mens nu, maar een grote groep kon toch wel zeker een hoge leeftijd bereiken. Dingen die de gemiddelde leeftijd hard omlaag halen zijn natuurlijk dingen als bijvoorbeeld kindersterfte. De Aché leven nog grotendeels zoals de mensen tijden het paleo tijdperk, en bij de Aché sterft 30-40% voor de leeftijd van 15 jaar, waarvan het grootste gedeelte de leeftijd van 5 jaar niet bereikt. En ook een bevalling blijft natuurlijk ook een risicovolle bezigheid voor vrouwen zonder alle mogelijke moderne medische ingrepen die we nu kennen. dus als zo 40% al voor het 10e levenjaar sterft, en de rest wel de leeftijd van zo'n 60 jaar haalt kom je nog maar op een gemiddelde leeftijd tegen de 40 jaar.
De grootste gevaren om te sterven in die tijd, of in culturen zoals die van de Aché nu, zijn bevallingen, infecties, ongelukken door verdrinking of vallen van grote hoogte, aanvallen van dieren zoals insecten en slangen.
Bij de Aché is het zo dat als je eenmaal de puberteit bereikt dat de kans om te sterven tussen je 20ste en je 45ste relatief laag is. Pas in de 60 of 70 jaren stijgt de kans om te sterven. In stammen zoals de !Kung, Yanamamo, Aché, en Hiwi is het goed mogelijk om 80 jaar oud te worden, en dat zonder allerlei moderne medische voorzieningen.
Heb ook recent gelezen dat in dat soort 'primitieve' stammen de mensen in het algemeen gezond zijn, en dan vaak 'plotseling' overlijden. Op jonge leeftijd dus meestal door ongelukken ofzo, en op latere leeftijd zijn mensen vaak gezond tot ze opeens 'op' zijn waarna ze zelf ook weten en aangeven dat hun tijd is gekomen. Dus geen jarenlang gedoe met allerlei problemen en medicijnen, maar gewoon gezond lang leven, en dan in het algemeen op hogere leeftijd zonder lang ziekbed stopt het uiteindelijk.
Dus vroeger was de gemiddelde leeftijd misschien niet zo hoog, maar je kon wel oud worden als je de gevaren van bevallingen, infecties, en ongelukken wist te voorkomen. Hart-, cholesterol-, suiker- en kanker problemen waren er toen eigenlijk niet.
Gezond leven tot aan je laatste jaar, niet een hoge gemiddelde leeftijd, dat is gezond!
Zie ook bijvoorbeeld (in het Engels):
http://donmatesz.blogspot.com/2010/02/paleo-life-expectancy.html
dinsdag 25 mei 2010
3 Maaltijden per dag en 2 snacks tussendoor, of kan het ook anders? Intermittent fasting?
Maar is dat wel zo? Allereerst weer die insuline. Als je iets eet met koolhydraten/suikers dan gaat je insuline omhoog, en heb je dus weer kans om even later meer honger te krijgen omdat je lichaam door de insuline energie gaat opslaan in plaats van het beschikbaar te maken voor gebruik.
Een ander voordeel dat gebleken is bij onderzoeken bij verschillende diersoorten (wormen, maar ook zoogdieren zoals ratten) dat als je minder calorieen inneemt dat bijvoorbeeld de levensverwachting toeneemt. Het lastige daarvan is dat je dus doorlopend weinig calorieen inneemt en dat er dus waarschijnlijk altijd een gevoel van honger zal zijn. Gelukkig zijn er ook onderzoeken gedaan naar "Intermittent fasting", ofwel met-tussenpozen vasten. Hierbij eet je bijvoorbeeld om de dag, of slechts elke dag in een periode van 4 uur (bijvoorbeeld alleen 's avonds 1 of 2 keer), of eet je elke dag 3 maal maar sla je elke week 1 of 2 dagen over.
De effecten zijn dat bijvoorbeeld je serum glucose en insuline lager zijn, en dat je zenuwstelsel minder snel beschadigd of verouderd door glutamaat. Hersen en hartfuncties verbeteren, bloeddruk zakt, en insuline gevoeligheid kunnen verbeteren. Bij hele simpele dieren (wormen) blijken deze 40% langer te leven bij een om-de-dag voeding, en 56% langer bij een eet-2-van-de-3 dagen aanpak. Ratten blijken betere overlevingskansen te hebben na hartproblen als ze volgens een Intermittent Fasting patroon eten vergeleken met hun soortgenoten die dat niet doen. Eerste onderzoeken met mensen laten soortgelijke resultaten zien.
Het heeft nog een ander voordeel, wat extra rust en ontspanning. 's Morgens geen tijd om de lunch te maken, niets in huis, of zelfs helemaal geen tijd voor de lunch? Prima! Laat thuis? Dan eet je een keer gewoon een paar uur later. Ik moet wel zeggen dat dit wel lastig kan zijn i.v.m. een dagelijkse lunch met collegas (wij gaan meestal buiten lopen, als ik in het algemeen geen lunch meeneem is dat geen probleem), of met een gezin (alles zou dan op uur en tijd moeten...) Ik eet zelf maar zo'n 1 tot 3 keer in de week iets in de ochtend of middag. Overdag drink ik alleen, meestal gewoon water met een bubbel en iets van een citroensmaak. Aanrader: Bar le Duc bruisend mineraalwater met citroen. Geen suiker, en ook geen nep-suikers o.i.d. Meestal is het overdag niet eten totaal geen probleem, zelf 's avonds eerst nog sporten voordat ik aan een late avondmaaltijd begin gaat ook prima.
Je lichaam zal vrij snel wennen aan vetverbranding en waarschijnlijk overgaan op ketose, en het nodige suiker zelf aanmaken m.b.v. de aanwezige vetten en eiwitten. Het kan zijn dat je lichaam niet meteen zelf uit vetten en eiwitten makkelijk suikers kan maken. Dit kan wat tijd kosten omdat je altijd gewend geweest bent om als je je flauw voelt om dan weer iets met suiker te eten in plaats van dat je lichaam het zelf oplost. Begin hier niet zomaar mee, minder eerst je suiker en granen zodat je al niet meer zo afhankelijk wordt van suiker, en probeer dan intermittent fasting als je hier interesse in hebt.
Mij bevalt het prima, maar er zit bij mij geen 'planning' achter. Als het zo uitkomt eet ik overdag wel, als het niet uitkomt, dan eet ik niet. Geeft me ook een zekere mate van vrijheid en rust.
maandag 17 mei 2010
Bier
Ook zijn is er volgens sommige personen een relatie tussen Coeliakie en aften. Coeliakie is een ernstige aandoening waar ongeveer 1% van de bevolking last van heeft, al staan er tegenoven elke patient met klachten 8 patienten zonder klachten (stille coeliakie), en lijken sommige onderzoeken aan te geven dat wel 1 op 3 personen overgevoelig zijn voor gluten. Wat Engelstalige info: http://www.soarchiro.com/images/Gluten_Sensitivity_Quick_Facts.pdf
Toch wel weer een extra reden om de hoeveelheid granen toch wel beperkt te houden. Brood, bier...
Een paar dagen schrijft Melissa over bier, het meest voorkomende goed dat eigenlijk niet paleo primal gezond is, maar waar toch veel mensen niet vanaf kunnen blijven. Het lijkt zelfs voor veel mensen die een primal of paleo leefstijl willen volgen het moeilijkste product te zijn om op te geven, ook al weten ze wat er zo slecht aan is. Suikers, koolhydraten, granen, en blijkbaar ook phyto-estrogens. Wat? Een stofje wat erg lijkt op oestrogeen ('vrouwen hormoon'), maar wat van planten afkomstig is, zoals soja, en... hop. En soja producten worden afgeraden met een primal paleo leefstijl, niemand zou sojamelk drinken, maar bier... Dat phyto-estrogen stofje werkt dus een beetje zoals zoals oestrogeen, en is bijvoorbeeld van invloed op vruchtbaarheid en borstkanker. Ook mannen hebben oestrogeen maar in lagere waarden dan vrouwen. Een universiteit in Belfast speculeerd dat deze phytoestrogenen kunnen zorgen in een lagere vruchtbaarheid bij mannen, vervroegde pubertijd, en borstvorming bij meisjes EN jongens (manboobs! Aargh!).
Maar alles bij elkaar: bier opgeven dat zie ik zo niet zitten, ook al zitten er redelijk wat nadelen aan (insuline, gewichtstoename, granen, phyto-oestrogeen, manboobs ;-)) Ik doe het gewoon wat 'minder' met bier, en vooral de pils. Drink bij voorkeur een lekkere Trappist ofzo, en pak in plaats van het ene na het andere pilsje met het stappen vaak gewoon water.
dinsdag 4 mei 2010
Is het vol te houden?
Ja en nee. Tja, dat is weer zo'n antwoord waar je niets mee kunt.
Allereerst wat vol houden? Gezond eten, zoveel mogelijk dingen proberen niet te eten wat we 50.000 jaar geleden ook niet aten. Dus geen suiker (bijvoorbeeld cola, snoep), geen graanproducten (bijvoorbeeld bier, brood), geen moderne chemisch behandelde plantaardige olie (zonnebloemolie, pindaolie, sojaolie), en oppassen met dingen als aardappelen en bonen of grote hoeveelheden fruit.
Dus op zich kun je nog vanalles eten: vlees, vis, groenten, wat noten, wat fruit. Drinken is wat beperkt tot water, thee, misschien wat tomatensap ofzo (liever geen suiker-/fruitsap), en dan heb je het eigenlijk al ver gehad. Af en toe wat wijn (gezond: phenolen), en als alcoholische drank een whisky (wel een graanproduct, maar gefermenteerd, dus geen koolhydraten of gluten).
Op zich kan ik hier prima mee leven, en hier ook nog redelijk wat van eten zonder dat het iets met m'n gewicht doet of last krijg van andere negatieve effecten (zoals bijvoorbeeld blaren in m'n mond omdat ik teveel omega-6 binnen krijg).
Er zijn wel een paar lastige dingen, vooral als je geen zin hebt om alles zelf te maken:
1) Suiker
Suiker zit overal in verstopt. Kijk op de verpakking, suiker, fructose, HFCS, het is allemaal suiker, en dus een ramp voor je insuline (de dikmaker). In het weekend pak ik toch regelmatig een paar biertjes, en soms hier en daar een glas cola...
2) Omega-6 vetten
Omdat door een foute conclusie van Ancel Keys verzadigde vetten gebombardeerd zijn tot de veroorzakers van hartklachten is de industrie overgestapt naar de verkeerde plantaardige vetten zoals zonnebloemolie e.d. (Kokos- en palmolie zijn goeie plantaardige vetten, olijfolie is ook prima, vooral als je het niet verhit) Dit type vet zorgt dus wel voor gezondheidsproblemen, waaronder hartklachten. Dit vet wordt overal gebruikt omdat verzadigd of dierlijk vet ongezond zou zijn. Gevolg is dus dat als je ergens gegaard vlees o.i.d. koopt dat de kans erg groot is dat je extra omega-6 binnen krijgt. En mayonaise, vaak op basis van zonnebloemolie, is dus eigenlijk ook een omega-6 ramp in een potje. Dit is wel gedeeltelijk te compenseren door weer meer omega-3 binnen te krijgen (de verhouding tussen die 2 is belangrijk), dus vis, of visoliecapsules.
3) Graanproducten
Toch wel mijn zwakke punt. Ik drink regelmatig, toch eigenlijk wel wekelijks, bier. Gluten en suiker dus. Ik vind brood heerlijk, zelfde verhaal. Ik koop zelf eigenlijk bijna nooit brood, maar als ik ergens uit eten ga pak ik toch graag wat brood vooraf, en als ik in het weekend bij mijn ouders ben en daar een paar boterhammen kan meepakken zeg ik eigenlijk nooit: "nee dank je". Met het laten staan van pasta en dergelijke heb ik minder problemen, ik vind het soms wel lekker, maar heb niet het idee dat ik me moet bedwingen om het niet te eten. Rijst zit er een beetje tussenin, best lekker om er soms bij te hebben, Thais, shushi, dat soort maaltijden, maar eigenlijk is het ook een graanproduct.
Als je de dingen hierboven ziet, zie je dat ik ook veel "sjoemel". Maar dat moet ook kunnen. Ik geloof niet dat je je eetgewoontes helemaal 100% kunt aanpassen naar 100% gezond (voor zover we aannemen dat we voor 100% weten wat dat is), en al helemaal niet in 1 keer.
Ik zou aanraden om in verschillende stappen gezonder te leven/eten, en niet te moeilijk te doen om echt bij die 100% te moeten komen. Als je uiteindelijk 80% haalt is het al erg mooi. Maar begin wat voorzichtiger. Als je van de ene op de andere dag 's morgens geen cornflakes meer eet maar eieren met spek, 's middags geen boterhammen met pindakaas en hagelslag meer maar iets van een salade met noten of een warme maaltijd met vlees, 's avonds geen bord pasta of aardappelen meer maar vlees met groente, geen vla meer als toetje, en nooit meer een glas bier of een glas cola, dan weet je dat je het toch niet gaat redden. Teveel veranderingen!
Begin met de het minderen van omega-6/plantaardige olie en suiker. Het minderen van plantaardige olie is misschien aan de ene kant de moeilijk en aan de andere kant makkelijk. Moeilijk omdat het in allerlei geproduceerde producten 'verstopt' zit, daar kun je dus niets aan doen als je uit gemak wel voorbereide producten wil kopen, of ergens uit eten gaat, waar je natuurlijk ook geen invloed hebt op de kok in de keuken (gewoon niet aan denken, gewoon genieten). Makkelijk omdat je de margarine de deur uit doet (die die omega-3 margarine, die 'compenseert' vooral de slechte eigenschappen van diezelfde margarine) en voortaan gewoon echte (room)boter gebruikt op je brood (als nu je toch nog brood eet), of om in te bakken. Frituur in liever in ossewit of palmolie dan zonnebloemolie.
Het minderen van suiker is belangrijk. Suiker werkt insuline verhogend, maakt dik, zorgt voor diabetes-2, remt het immuunsysteem, en zorgt ervoor dat je eerder honger krijgt. Door suiker te minderen kun je je insuline goed in de hand houden, en daardoor zul je na enige tijd ook minder honger krijgen. In drinken zit erg veel suiker, en persoon van 75 kg heeft ongeveer 5 gram glucose in zijn bloed, dat is ongeveer 1 suikerzakje. De rest wordt m.b.v. o.a. insuline omgezet in vet. Tel maar eens al het suiker op dat je gedurende de dag in je koffie en thee gebruikt, en de glazen frisdrank, en alle koolhydraten die je binnen krijgt via brood, pasta, en vooral fruit(sap) of yoghurt met vruchtensmaak. Stop met het gebruiken van suiker in koffie en thee, en probeer van de frisdranken en fruitsappen te blijven. Als je er helemaal voor wil gaan, laat dan ook brood, en de pasta te laten staan, of misschien zelfs de aarappelen. Onverteerbare vezels tellen trouwens niet mee als koolhydraten, dus dit zijn wel koolhydraten, maar komen er in het algemeen "aan de achterkant" gewoon weer uit.
En je moet natuurlijk af en toe je niet teveel van alle kennis en wijsheden aantrekken. Af en toe wat brood, in het weekend wat pilsjes en cola, een snack met een flinke dot mayonaise, ik vind het voor mezelf prima.
En wat zorgt er nog meer voor dat ik het goed vol kan houden? Ik ben eerst eigenlijk vooral voor iemand anders begonnen met afvallen, nu vooral voor de gezondheid van mezelf.
- Gewichtsverlies, ik zie er beter uit.
- Ik voel me beter, heb meer energie.
- Na meer dan 20 jaar nooit meer last van aften!!!
- Niet 'duf' na het eten.
- Niet meer zo snel of vaak honger, vrijheid en rust om te eten wanneer het me uitkomt, niet omdat het moet.
- Beter humeur als ik gezond eet, al zou het ook andersom kunnen zijn: goed humeur: gezonder eten...
- Zelf de baas hierover, niemand zegt mij wat ik moet doen.
- Geen drang om te sporten omdat het zou moeten, alleen regelmatig een stuk lopen (bijna dagelijks tijdens de middagpauze, en als het uitkomt in het weekend een groter stuk), en af en toe kort iets intensiefs (ff kort sprinten, of in 30 seconden 9 verdiepingen omhoog rennen).
- Ik heb geen last meer van m'n versleten/ontstoken kniegewricht (weet niet helemaal zeker of dat sinds m'n dieet is moet ik eerlijk zeggen).
Het eten en bewegen zit nu wel goed, en lijk ik ook behoorlijk makkelijk vol te houden.
Nu nog de Rust te pakken zien te krijgen, dat is gezond...
donderdag 29 april 2010
Probeer eens wat!
maandag 26 april 2010
Dr Frank dieet
Allereerst: ik hou niet zo van dieetboekjes met een berg recepten die je dan maar dagelijks moet aanhouden! Maar voor zover ik kan nagaan past het boekje van Dr. Frank redelijk bij zaken die ik afgelopen tijd tegengekomen ben: om af te vallen is vet niet het grote probleem, maar de suikers/koolhydraten. Jammer dat Dr. Frank voor zover ik weer niet geen waarschuwing geeft tegen teveel omega-6 en granen. Naast gewicht vindt ik m'n gezondheid nu minstens zo belangrijk.
Ik volg geen Dr. Frank dieet, en heb ook zijn boek niet, maar ff heel kort mijn reactie op wat ik net bij Radar zag:
Opmerking: Het dieet werkt niet door de weinig koolhydraten maar door de inname van weinig calorieen.
Mijn reactie: Dus? Wat maakt het uit? Als je wil afvallen en er is een manier waarop dat kan zonder honger te hebben, dan lijkt het mij een goeie optie. Misschien klopt de verklaring "meer eiwitten" dan niet, maar dat lijkt mij minder belangrijk dan het uiteindelijke resultaat.
Opmerking: Dieeten werken allemaal alleen omdat je minder calorieen binnenkrijgt, of dat je meer gaat verbruiken.
Mijn reactie: AAaaaaarghhhhh! Onzin! Je bent niet dik omdat je te veel eet, je eet teveel omdat je dik bent!
Opmerking: Te veel verzadigde vetten, ongezond, je kunt gewoon wachten op een hartaanval!
Mijn reactie: On-zin! Omega-6 vetten, die zijn in moderne hoeveelheden ongezond.... Zorg voor minder omega-6 en meer omega-3 als je om je hart en bloedvaten geeft.
Mensen, pas een beetje op met oude informatie zoals nog steeds door het voedingscentrum en dergelijke gebruikt worden. Zelfs in de rapporten van de gezondheidsraad kun je lezen dat er aanwijzingen zijn om na verder onderzoek de voorlichting over vetten enigszins aan te passen. Documenten van de gezondheidsraad waar de mensen van 't voedingscentrum hun advies op baseren: http://www.gezondheidsraad.nl/
Als je de Engelse taal beheerst: ga eens op zoek naar Paleo of Primal. Een goed startpunt is: http://www.marksdailyapple.com/about-2/marks-daily-apple/ . Paleo en Primal zijn geen tijdelijke dieeten maar eet- of zelfs leefgewoonten die gezond zijn op basis van kennis en onderzoek.
Ik beweer niet dat ik "Primal" of "Paleo" ben, maar ik kom steeds langszaam een stap dichterbij!
Zelf nadenken, hulp zoeken, kennis vergaren en gebruiken, Dat Is Gezond!
zondag 11 april 2010
Magere melk en kaas, of toch maar de lekkere vette?
woensdag 7 april 2010
Overgewicht, eten en bewegen?
- Je eet iets.
- Je krijgt glucose in je bloed.
- Je lichaam maakt insuline aan om het teveel aan glucose / suiker om te zetten in vet, en dit op te slaan.
- Zolang je insuline hoog is wil je lichaam meer energie en voedingsstoffen opslaan.
- Als je insuline enige tijd na het eten weer daalt kunnen voedingsstoffen en energie uit het vet weer vrij gemaakt worden om door andere cellen gebruikt te worden voor hun behoeften.
vrijdag 19 maart 2010
Gezonde wintersport!
donderdag 18 maart 2010
Waarom geen margarine of zonnebloemolie?
donderdag 25 februari 2010
Waarom geen granen?
Van ‘nature’ eten mensen geen granen. Dat we van nature iets niet eten hoeft natuurlijk geen reden te zijn om het nu ook niet te eten, maar...
50.000 jaar geleden zijn we pas met landbouw begonnen, daarvoor aten we geen granen. Dat lijkt lang geleden, maar de evolutie van de mens was al miljoenen jaren bezig, dus die laatste 50.000 jaar is er niet zo gigantisch veel aan ons lichaam veranderd. Granen kun je niet makkelijk even ergens vinden, maar moet je zelf verbouwen, en dat hebben we nooit gedaan voor we met landbouw begonnen. Dus ons lichaam was/is eigenlijk helemaal niet gewend aan granen omdat we tijdens de evolutie nooit met granen in aanraking zijn gekomen.
Wat is nu het probleem met granen?
Suikers
Granen bestaan voor het grootste gedeelte uit koolhydraten, undercover-suikers. Al in je mond, onder invloed van speeksel, worden dit suikers. Granen zijn dus suikers. En hebben ook invloed op je insuline, en zorgen dus voor een snellere vetopslag. Dus puur als je gewicht kwijt wil raken, of niet aan wil komen, zijn graanproducten niet gewenst. Maar niet alleen i.v.m gewicht, maar ook i.v.m. gezondheid zijn granen niet aan te raden.
phytic acid / fytinezuur
Zit in het 'schilletje' van bijvoorbeeld graan, rijst en dergelijke (zelfs in een aantal noten). Dit is een vorm van bescherming voor het binnenste van het graanproduct. Nadeel is dat je door het fytinezuur moeilijk ijzer, magnesium en andere mineralen op kunt nemen die je wel tijdens de maaltijd binnen hebt gekregen. Er zijn onderzoekers die zelfs die conclusie durven trekken dat witte rijst beter is dan bruine rijst doordat bij witte rijst het meeste fytinezuur niet meer aanwezig is. Aan de andere kant zijn er ook onderzoekers die aangeven dat fytinezuur wel weer een positieve werking kan hebben om bepaalde vormen van kanker te remmen.
Gluten, coeliakie, darmklachten, huidaandoeningen en autoimmuunziekte.
Mensen die aan coeliakie lijden hebben een intolerantie voor een bepaalde fractie van gluten (de gliadines) en moeten een glutenvrij dieet volgen. Hierbij moet een onderscheid gemaakt worden tussen gluten die coeliakie kan veroorzaken (zoals in tarwe, rogge, gerst en, in mindere mate, haver) en gluten die geen coeliakie veroorzaakt (zoals in rijst, mais en teff). Inname van gliadines veroorzaakt bij hen via een auto-immuunreactie beschadiging van de darmvlokken van de dunne darm, wat tot gevolg heeft dat de opname van de bouwstoffen uit het voedsel verslechtert. Wanneer alle producten met gliadines worden vermeden, herstellen de darmvlokken zich en kunnen voedingsstoffen weer normaal worden opgenomen. De darmvlokken herstellen zich overigens niet blijvend (men kan niet volkomen genezen), opnieuw eten van glutenhoudende producten zou weer een verslechtering betekenen.
Er zijn onderzoeken die erop wijzen dat gluten ook invloed kunnen hebben op andere darmklachten, huidaandoeningen of andere autoimmuunziekten.
Dus:
Zoals al gezegd: mensen hebben helemaal geen graanproducten nodig. Graanproducten zijn meestal behoorlijk verwerkt om ze eetbaar te maken. Zo meteen uit de natuur kunnen mensen er weinig mee, pas na een aantal verwerkingsslagen kan het als, slecht, voedsel dienen. Fermentatie lost veel problemen op, whiskey (graanproduct) is bijvoorbeeld gluten-vrij door fermentatie en destillatie, bier niet. Brood kon vroeger lang rijzen waardoor er ook iets minder problemen waren in vergelijking met het huidige industie brood wat maar kort kan rijzen voor het gebakken wordt. Voor we landbouw hadden werden mensen ouder, en groeiden ze langer dan de huidige mens. De gemiddelde levensduur was inderdaad lager, maar dat kwam vooral door veel kindersterfte, dodelijke ongelukken, en natuurlijk hebben we nu antibiotica, niet omdat mensen toen per definitie ongezonder waren.
Ik heb verschillende verhalen gelezen van artsen die patienten met huid- (bijvoorbeeld psoriasis) of darmproblemen (prikkelbare darm) de raad gaven om eens een week of 6 geen graanproducten te gebruiken. Gewoon kijken hoe het bevalt en wat de veranderingen zijn, als het niets helpt heb je 6 weken 'anders' gegeten en ga je gewoon door met je normale voedingspatroon. Een bepaalde groep personen heeft hier enorm baat bij, en zijn als bonus ook wat gewicht kwijt geraakt.
Ik kan het iedereen aanraden om het eens gewoon een week of 4 to 6 te proberen om te kijken of het een verschil maakt. Het kan zijn dat je de eerste week nog moet wennen, sommige graanproducten zorgen er zelfs voor dat je kleine hoeveelheden van een verslavende stof aanmaakt waardoor je misschien kort moet 'afkicken'. Hoe sterk je je voeding moet aanpassen is voor iedereen anders. De meeste mensen zullen 's middags brood eten, en dat is een redelijk grote stap om je dagelijkse stapel boterhammen te missen. Die zul je moeten vervangen door salades, wat noten, kaas, wat vlees. Het ontbijt bestaat voor veel mensen ook uit graanproducten, een boterham, cornflakes o.i.d. Prima te vervangen door een 'Engels' ontbijt met bijvoorbeeld eieren met spek/bacon, of wat yoghurt, met als het moet daaring af en toe wat noten of een klein beetje fruit (niet te veel, 't is allemaal suiker wat er in dat fruit zit!)
Geen granen meer, dat is gezond!
Waarom liever geen suiker/fructose? Fruit(sap) met mate!
Van ‘nature’ eten mensen geen granen, en maar kleine hoeveelheden fructose/suiker. Dat we van nature iets niet eten hoeft natuurlijk geen reden te zijn om het nu ook niet te eten, maar...
Eerst het fructose. In de natuur komt een mens aan fructose door fruit (of honing) te eten. En fruit is toch zo gezond, dan mag je toch zo veel eten als je wil? Ja, fruit bevat wel gezonde stoffen, vitamines, anti-oxidanten, maar ook suiker, fructose. Als je teveel suiker (glucose) in de bloed hebt is dat schadelijk en gaat je lichaam insuline aanmaken om het teveel aan suiker om te zetten in vet, en dit op te slaan voor moeilijkere tijden. Hoeveel glucode moet je dan in je bloed hebben? Een normale man van zo’n 75 kg zal zo’n 5 liter bloed hebben, met daarin zo’n 5 gram glucose. Dat is ongeveer 1 suikerzakje die je bij de koffie kunt krijgen. That’s it. Meer glucose in het bloed en je gaat insuline aanmaken, suiker in vet omzetten, vetverbranding stoppen en op suikerverbranding overschakelen. Dit is geen ramp, maar als je grote hoeveelheden fruit naar binnen werkt (6 sinaasappels per dag oid, makkelijk te doen als je fruitsappen i.p.v. echt fruit neemt) dan krijg je naast al die goeie dingen ook veel te veel suiker binnen.
Grote hoeveelheden suiker zorgen tijdelijk voor minder weerstand, meer vetaanzet, en zin in nog meer suiker. Op de langere duur zorgt het zelfs voor diabetes (suikerziekte).
Je hebt wel, wat, suiker nodig voor verbranding, hersenfunctie, werking van de spieren. Maar daar is niet zo veel voor nodig, en bovendien kan je lichaam zelf suiker maken van eiwitten uit vlees en vis.
‘Vroeger’ was fruit minder zoet dan nu. (En met vroeger bedoel ik in het algemeen iets van 50.000 jaar geleden, voor de ontwikkeling van landbouw, maar toen we al wel eigenlijk dezelfde genen hadden als we nu hebben!) Door het kweken van zoeter en sappiger fruit bevat fruit tegenwoordig meer fructose dan het ‘originele’ fruit. Ook hadden de meeste mensen geen beschikking over hele grote hoeveelheden fruit, en dan is al het zoets wat je te pakken kunt krijgen welkom en eet je zo veel mogelijk. Maar nu dus niet elke dag. Veel fruit is in de loop van de zomer beschikbaar, of in de nazomer of herfst (bessen bijvoorbeeld). Dit past heel mooi, als je meer fruit en bessen gaat eten, je meer suiker binnen krijgt, je meer vet gaat opslaan, en dat allemaal in de aanloop naar de winter, als er waarschijnlijk moeilijker aan eten te komen is.
Dus fruit: lekker, en met enige mate, gezond. Fruit is niet noodzakelijk, maar wel lekker en kan ook voor wat antioxidanten en vitamines zorgen. Pas op met sappen omdat je dan soms per glas wel heel makkelijk 3 of meer stuks fruit binnenkrijgt.
Wat onderwerpen die ik voorbij wil laten komen komende tijd
Nog eens, wat onderwerpen die ik al snel voorbij wil laten komen komende tijd:
- Waarom liever geen suiker/fructose of granen?
- Waarom geen margarine of zonnebloemolie?
- Waarom geen grote hoeveelheden fruit?
- Je hebt geen overgewicht omdat je te veel eet, je eet veel omdat je overgewicht hebt!
- Je hebt geen overgewicht omdat je te weinig beweegt, je beweegt weinig omdat je overgewicht hebt!
- Sporten, elke dag minimaal een uur cardio, of kan het ook anders?
- Met de rest is dus geen probleem? Vlees, vis, groenten, noten, soms wat fruit.
- ‘Slechte’ genen, of is zelfs daar nog iets aan te doen?
- De zon in voor vitamine D.
- 3 Maaltijden per dag en 2 snacks tussendoor, of kan het ook anders? Intermittent fasting?
- Is dit makkelijk vol te houden, wat zijn mijn eigen ervaringen?
Jamie Oliver: we leven minder lang dan voorgaande generaties. Dat is toch eigenlijk erg...
Een paar weken geleden heb ik de TED video van Jamie Oliver gezien. Mooi! Ben het niet helemaal eens met al zijn ideeen, maar dat was een goeie presentatie van iemand die iets wil veranderen. Als je het in het Engels kunt volgen moet je hier: http://www.ted.com/talks/jamie_oliver.html even kijken. De strekking is eigenlijk dat de huidige generatie kinderen en (jong?) volwassenen waarschijnlijk minder lang, en minder gezond, zullen leven dan de vorige generaties. Dus de kinderen van nu zullen minder lang leven dan hun ouders. Hoe belachelijk zijn we nu eigenlijk bezig? Melk en yoghurtdranken volstoppen met suiker, zodat je eigenlijk net zo goed een glas cola kunt drinken. En iedereen maar denken: vetarme yoghurt, wat zijn we toch gezond bezig! En ondertussen bakken suiker naar binnen werken, insuline resistentie opbouwen, je alvleesklier lamleggen, diabetes krijgen en dik, zwak en ziek richting je graf waggelen.
Het is overal allemaal meer, goedkoper, sneller, langer houdbaar... Logisch, want dat is makkelijker. Maar wat meer logisch over voeding denken en voorlichten zie ik hier in Nederland ook niet veel gebeuren. We verprusten onze gezondheid, ook al denken we gezond bezig te zijn, volgen allemaal de “Sonja” boekjes, geschreven door mensen die zelf nooit last van overgewicht hebben gehad, en proberen alles er met een hoop inspanning en zweet weer vanaf te sporten.
Zoals John Durant (bekende volger van een gezond paleo primal lifestyle dieet) al zei in een talkshow afgelopen week: Als je een dierenverzorger bent in de dierentuin wat geef je je dieren te eten om te zorgen dat ze lang en gezond leven? Natuurlijk wat ze van nature al eten! En van nature eten wij geen grote hoeveelheden suiker, geen brood en graanproducten, niet het hele jaar door grote hoeveelheden fruit(sap).
Onze genen en lichamen zijn in 2.5 miljoen jaar tijd helemaal afgestemd op hoe wij toen konden overleven. Brood en graanproducten bijvoorbeeld zijn pas iets van de laatste 10.000 jaar, net zoals die grote hoeveelheden fructose, en daar hebben veel mensen problemen mee (gluten allergie, suikerziekte).
’s Morgens wat special K in magere melk? Een gezond ontbijt? Net zo veel suiker (37 gram voor een typische portie) dan wat chocolade ijs. “Gezond ontbijt”? Mooi niet!
Slechte dingen afleren is moeilijker dan goeie dingen aanleren. Dat gaat niet alleen over (eet)gewoontes, maar ook over kennis. Een collega van me heeft vorige week de uitslag gehad van z’n cholesterol onderzoek. Z’n totaal cholesterol was te hoog, de LDL/HDL verhouding was blijkbaar niet zo slecht. Tip van de arts: minder drank, minder vet eten. Ok, die eerste daar kan ik in meegaan, al is alcohol, met mate, niet zo slecht, en kan het zelfs positief aan de gezondheid bijdragen. Dat vet eten: in het algemeen is het onzin dat dat slecht is voor je cholesterol. Dat is ‘kennis’ van ‘vroeger’. We weten nu wel beter. Als je veel verzadigde vetten eet is er wel een kans dat je totale cholesterol wat omhoog gaat, maar daarbij zal het LDL lager worden (goed!), en het HDL hoger worden (beter!). Cholesterol en vetten in de bloed worden niet zomaar bepaald door hoeveel vlees of eieren je eet. Je lichaam maakt zelf cholesterol aan, afhankelijk van het vet in je voeding, maar ook afhankelijk van de hoeveelheid suiker die je eet.
Michael Eades (http://www.proteinpower.com/drmike/ ) is een arts die die cholesterol waarden van patienten die al lang worstelden met hun cholesterol binnen een maand sterk wist te verbeteren, en zo te houden. Hoe? Hoofdzakelijk door suikers te schappen uit de voeding. Vooral fructose, maar ook graanproducten (brood en pasta) en zetmeel (aardappelen).
DatIsGezond.nl gaat niet alleen over afvallen, maar meer over gezondheid, en als je gezond eet heb je geen echt overgewicht.
Wat onderwerpen die ik al snel voorbij wil laten komen komende tijd:
- Waarom liever geen suiker/fructose of granen?
- Waarom geen margarine of zonnebloemolie?
- Waarom geen grote hoeveelheden fruit?
- Je hebt geen overgewicht omdat je te veel eet, je eet veel omdat je overgewicht hebt!
- Je hebt geen overgewicht omdat je te weinig beweegt, je beweegt weinig omdat je overgewicht hebt!
- Sporten, elke dag minimaal een uur cardio, of kan het ook anders?
- Met de rest is dus geen probleem? Vlees, vis, groenten, noten, soms wat fruit.
- ‘Slechte’ genen, of is zelfs daar nog iets aan te doen?
- De zon in voor vitamine D.
- 3 Maaltijden per dag en 2 snacks tussendoor, of kan het ook anders? Intermittent fasting?
- Is dit makkelijk vol te houden, wat zijn je eigen ervaringen?