donderdag 29 april 2010

Probeer eens wat!

Al vanaf het begin dat ik wilde afvallen, en daarna toen ik ook gezonder wilde eten ben ik niet vies geweest om wat 'vreemde' dingen te proberen. Begonnen met de standaard manier -meer sporten, minder eten-, daarna de SLD methode - smaakloze calorieen drinken om je honger te stoppen, vanuit daar was het een redelijke kleine stap naar een methode van lage koolhydraat inname, en nu probeer ik zoveel mogelijk ook vooral gezond te eten -paleo of primal-, en te leven. 

Op zich neem ik niet snel iets aan van anderen, maar ben ook niet snel met het zeggen dat iets niet werkt. Lezen, uitzoeken, en op z'n tijd zelf een paar weken iets proberen en kijken wat de uitwerking is!

Een kleine opsomming van de verschillende stappen die ik doorlopen heb, de (wetenschappelijke) basis, de aanpak, en de voor- en nadelen, en mijn ervaringen.

Meer bewegen, minder (vet) eten:
B: gebaseerd op 'algemene wijsheid', en 't voedingscentrum e.d.
A: minder vet en vlees, veel groente, rijst, en een beetje kip. Geen cola e.d. maar groene thee.
Afvallen ging wel, maar met wat honger hier een daar. Verschillende keren 's morgens voor het werk sporten (ging toen wel, is nu onmogelijk met mijn werk...) 
+ gewichtsverlies
- sterke wil nodig, doorzetten, merkte verder geen gezondheidsvoordelen en had soms wel eens problemen bij het sporten (uitgeput)
E: op de lange duur waarschijnlijk moeilijk vol te houden omdat je vrij veel in je leven moet aanpassen (voeding en tijdsbesteding)

SLD:
B:gebaseerd op onderzoek op ratten van Seth Roberts, een psycholoog. Zijn theorie is dat je meer honger krijgt als je smaken aan calorie inname koppelt. Breek dit patroon en je hebt minder of geen honger meer, waardoor je minder eet. Dit doe je door bijvoorbeeld 2x per dag 2 eetlepels olijfolie of lijnzaadolie te drinken. 
A: 's morgens en 's avonds 2 eetlepels olie. In het begin olijfolie, daarna omega-3 lijnzaadolie.
+: werkt prima, geen/minder honger, vrij makkelijk om gewicht te verliezen. 
-: methode wordt als nogal vreemd gezien door anderen, vrij eenzijdige aanpak.
E: werkt prima, en na enige tijd zijn er wel mensen geweest die het ook met succes geprobeerd hebben. Na het gebruik van omega-3 lijnzaadolie een probleem opgelost wat ik al levenslang had: aften in de mond. Had ik normaal maandelijks, bijna doorlopend, nu was ik er opeens vanaf. Enige verschil met voorheen was de grote inname van omega-3 vetten! Over de smaak/calorieen is wel een discussie gaande: het zou niet werken door een soort 'leereffect', maar doordat je d.m.v. de extra olie/vet je insuline laag zou houden. 

Laag koolhydraat:
B: honger krijg je doordat er te weinig voedingsstoffen beschikbaar zijn, doordat deze in je vet cellen opgesloten worden, doordat je insuline te hoog is, doordat je te veel suikers en koolhydraten binnen krijgt.
A: geen frisdrank, pasta, brood of fruit meer. Meer vlees.
+: werkt prima, geen honger, toch afvallen
-: puur op afvallen gericht, niet echt op andere gezondheidseffecten
E: Werkt prima, verder op korte termijn geen nadelen. Cholesterol en triglycerides nagekeken in het ziekenhuis en waarden waren goed, zeer goed tot uitstekend. 

paleo/primal:
B: We zijn geevolueerd om bepaalde voeding en beweging te krijgen. Doordat we de laatste tijd (50.000 jaar, lijkt lang, maar op het totaal van miljoenen jaren evolutie is het kort) andere dingen zijn gaan eten krijgen we last van allerlei problemen: kanker, suikerziekte, overgewicht, autoimmuunziekten, darmklachten. Eet en doe de zaken waar we op geevolueerd zijn en voorkom een hoop problemen, of draai ze zelfs terug! Paleo of primal zijn zo goed als hetzelfde, maar het gaat bij deze niet echt om afvallen (dit is meestal wel een welkom bijeffect) maar om gezondheid in brede zin, fitheid, levensduur, ziektenvrij, vruchtbaarheid, alertheid en mentale gezondheid. 
A: geen onnodige suikers, geen moderne plantaardige vetten (kokos- en olijfolie zijn prima, de rest niet), geen graanproducten (brood, pasta), geen bonen, deze zaken aten we 50.000 jaar geleden ook niet en veroorzaken allerlei problemen (zie ook andere onderwerpen op dit blog). Eet vooral wel veel vlees en vis, genoeg groenten, en af en toe wat fruit. Beweeg veel, maar rustig, niet trimmen maar grote stukken lopen bijvoorbeeld. Af en toe kort wel extreem gaan, zware dingen tillen, of kort sprinten. Krijg genoeg zonlicht (vitamine D), krijg genoeg slaap, en speel!
+: gezondheid is belangrijker dan alleen de looks, en als je gezond leeft komt de rest vanzelf. Op zich geen ingewikkelde 'regels', meer wat hints wat wel en niet zo gezond is.
-: voor sommige mensen misschien onhandig omdat er geen kant en klare boeken van zijn in het Nederlands voor zover ik weet. Je moet dus wel zelf wat nadenken en wat "algemene wijsheden" en gewoontes breken, zoals dat je brood en pasta beter maar niet kunt eten.
E: Eigenlijk makkelijk te doen, voel me er prima bij en geeft resultaten. Maar soms ook moeilijk vol te houden door allerlei 'verleidingen' zoals toch maar met de lunch brood eten ipv iets anders, toch in het weekend dat bier, met een feestje toch pindas, chips en weer dat biertje. En vaak grotere stukken lopen kost nu eenmaal meer tijd dan dan 2x per week drie kwartier op een spinfiets. Over het wel of niet kunnen volhouden staat er in hetvolgende artikel wat meer.

Maar hoezo nu dat "Probeer eens wat!"?
In plaats van zomaar alleen een dieet te volgen ben ik door blijven zoeken naar hoe het beter of makkelijker kon. Daarbij kom je soms wat vreemde dingen tegen zoals SLD, maar omdat dit werkte bij verschillende mensen toch eens geprobeerd. Resultaat: afgevallen, en meteen een manier gevonden om van m'n aften af te komen! ( http://www.blog.sethroberts.net/2009/06/06/yes-canker-sores-prevented-and-cured-by-omega-3/ )

Verdere interesse gekregen in omega-3 en van daaruit interesse in voeding en gezondheid in het algemeen (vetten, vitamines, mineralen, gifstoffen in planten, bacterieen en hygiene, darmflora, kanker, autoimmuunzieken) en daardoor bij primal / paleo uitgekomen. En primal paleo lijkt wel een redelijk overkoepelend eindpunt te zijn. 

Als ik niet een tijdje geprobeerd had wat SLD voor invloed had dan was ik er waarschijnlijk nooit achter gekomen dat extra omega-3 inname mijn aften probleem voor 100% op zou lossen. Want het verschil tussen het standaard dieet van minder eten en SLD was eigenlijk alleen de extra omega-3 die ik met SLD binnenkreeg. Dat omega-3 mijn aften probleem op zou lossen had ik vooraf ook niet aan zien komen, dat was een conclusie die ik achteraf kon trekken uit mijn eigen ervaringen, waarbij achteraf theoretisch ook wel te verklaren was waarom omega-3 hielp tegen aften.

Zo ook met weinig koolhydraten om af te vallen. Dus als je een week alleen vlees, spareribs en frikadellen en andere snacks zou eten dan zou je afvallen? Dat wilde ik wel eens weten! Iemand dacht dat ik een of ander belachelijk frikadellen dieet volgde, maar ik wilde alleen even tijdelijk weten of de koolhydraat theorie op zich voor mij klopte. En, ja hoor, dat gaat inderdaad prima, een weekje afvallen op snacks! Niet dat ik het iemand zou aanraden, want gezond is anders, maar het werkt wel. 

Ieder mens is anders, de een kan wel goed tegen melkproducten, de ander niet. De een kan wel goed tegen graanproducten, de ander niet, de een komt aan van aardappelen, de ander niet, de een komt aan van pasta, de ander niet. 

Probeer zelf ook eens wat bij jou past, dat is gezond (of ongezond, maar dat weet je dan ook en kun je er voor kiezen om er mee te stoppen!)





maandag 26 april 2010

Dr Frank dieet

Net op Radar op NL1 is Dr. Frank door de mangel gehaald. Het dieet zou niet werken en zelfs ongezond zijn. Ben ik het niet mee eens.

Allereerst: ik hou niet zo van dieetboekjes met een berg recepten die je dan maar dagelijks moet aanhouden! Maar voor zover ik kan nagaan past het boekje van Dr. Frank redelijk bij zaken die ik afgelopen tijd tegengekomen ben: om af te vallen is vet niet het grote probleem, maar de suikers/koolhydraten. Jammer dat Dr. Frank voor zover ik weer niet geen waarschuwing geeft tegen teveel omega-6 en granen. Naast gewicht vindt ik m'n gezondheid nu minstens zo belangrijk.

Ik volg geen Dr. Frank dieet, en heb ook zijn boek niet, maar ff heel kort mijn reactie op wat ik net bij Radar zag:

Opmerking: Het dieet werkt niet door de weinig koolhydraten maar door de inname van weinig calorieen.
Mijn reactie: Dus? Wat maakt het uit? Als je wil afvallen en er is een manier waarop dat kan zonder honger te hebben, dan lijkt het mij een goeie optie. Misschien klopt de verklaring "meer eiwitten" dan niet, maar dat lijkt mij minder belangrijk dan het uiteindelijke resultaat.

Opmerking: Dieeten werken allemaal alleen omdat je minder calorieen binnenkrijgt, of dat je meer gaat verbruiken.
Mijn reactie: AAaaaaarghhhhh! Onzin! Je bent niet dik omdat je te veel eet, je eet teveel omdat je dik bent!

Opmerking: Te veel verzadigde vetten, ongezond, je kunt gewoon wachten op een hartaanval!
Mijn reactie: On-zin! Omega-6 vetten, die zijn in moderne hoeveelheden ongezond.... Zorg voor minder omega-6 en meer omega-3 als je om je hart en bloedvaten geeft.

Mensen, pas een beetje op met oude informatie zoals nog steeds door het voedingscentrum en dergelijke gebruikt worden. Zelfs in de rapporten van de gezondheidsraad kun je lezen dat er aanwijzingen zijn om na verder onderzoek de voorlichting over vetten enigszins aan te passen. Documenten van de gezondheidsraad waar de mensen van 't voedingscentrum hun advies op baseren: http://www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/2006@21N.pdf en het achtergrond document http://www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/2006@A06_08_2.pdf Gedeeltelijk alweer licht achterhaalde informatie, maar beter (wel slechter leesbaar) dan dat van het voedingscentrum.


Als je de Engelse taal beheerst: ga eens op zoek naar Paleo of Primal. Een goed startpunt is: http://www.marksdailyapple.com/about-2/marks-daily-apple/ . Paleo en Primal zijn geen tijdelijke dieeten maar eet- of zelfs leefgewoonten die gezond zijn op basis van kennis en onderzoek. 


Ik beweer niet dat ik "Primal" of "Paleo" ben, maar ik kom steeds langszaam een stap dichterbij!


Zelf nadenken, hulp zoeken, kennis vergaren en gebruiken, Dat Is Gezond!

zondag 11 april 2010

Magere melk en kaas, of toch maar de lekkere vette?

In Australie is er een onderzoek gedaan waar volwassenen 15 jaar lang gevolgd zijn en waarbij gekeken is naar de relatie tussen de consumptie van melkproducten en sterfte. Er was geen verband tussen de totale consumptie van melkproducten en sterfte. Er is wel een andere relatie gevonden: personen die volle melkproducten gebruikte hadden 69% minder kans op sterfte door hartklachten dan mensen die geen, of magere melkproducten gebruikten.

In tegenstellen tot wat veel mensen denken is er nooit bewijs gevonden dat volvette melkproducten van invloed zijn op het krijgen van hartklachten. Nog sterker: recent onderzoek wijst uit dat volle melk, boter en kaas zelfs het risico verlagen, vooral het risico op een beroerte. Wat wel een voor een groter risico zorgt is margarine! Vitamine A, K2, E, D, gezond vet (middellange verzadigde vetketens en omega-3) zitten opgeslagen in het vet. Haal het vet eruit, en je verlies ook veel vitamines en andere gezonde stoffen...

Volle melk, kaas, en echte boter. Dat is gezond! (En nog lekkerder ook trouwens!)

woensdag 7 april 2010

Overgewicht, eten en bewegen?

Overgewicht, eten en bewegen?
Je hebt geen overgewicht omdat je te veel eet. Je eet te veel omdat je overgewicht hebt.
Je hebt geen overgewicht omdat je te weinig beweegt. Je beweegt te weinig omdat je overgewicht hebt.
Het algemene idee is dat iemand met overgewicht gewoon te veel eet en te weinig beweegt. Je krijgt calorieen binnen met je voeding, en deze weer verbranden door te bewegen, het verschil zou dan vet en overgewicht zijn. Dus toen ik de eerste keer gewicht wilde verliezen werkte ik ook met dat idee. ’s Morgens een stuk zwemmen, ’s middags wat boterhammen, en ’s avonds iets zonder te veel vet, bijvoorbeeld rijst met wat kip. Soms wel wat honger, of trek, rond de tijd dat ik wilde gaan slapen, maar dat maakt niet uit, want dat hoort erbij. Ik viel af, wel met wat honger. Daarna verder afgevallen zonder honger, op een andere manier.
Je hebt geen overgewicht omdat je te veel eet, maar omdat je het verkeerde eet. Hier een leuke animatie (Engelstalig) die ook alles op een makkelijke manier laat zien.
Het is niet: calorieen in – calorieen uit = vet.
Het is insuline omhoog = meer opslag van vet, en insuline omlaag = minder opslag van vet. Eten en bewegen zijn niet op de eerste plaats bepalend, maar insuline. Hoe werkt dat dan? Kort door de bocht als volgt:
  • Je eet iets.
  • Je krijgt glucose in je bloed.
  • Je lichaam maakt insuline aan om het teveel aan glucose / suiker om te zetten in vet, en dit op te slaan.
  • Zolang je insuline hoog is wil je lichaam meer energie en voedingsstoffen opslaan.
  • Als je insuline enige tijd na het eten weer daalt kunnen voedingsstoffen en energie uit het vet weer vrij gemaakt worden om door andere cellen gebruikt te worden voor hun behoeften.
Mooi systeem!
Alleen als je vaak eet, en/of iets eet met veel suiker (of koolhydraten, want die worden razendsnel door je lichaam omgezet in suikers. Bij een stuk witbrood is dat bijvoorbeeld al in de mond, al voor het doorgeslikt is) dan blijft je insuline hoog. Alle voeding gaat ‘de opslag in’ en is niet beschikbaar om andere cellen te laten functioneren. Die hebben toch echt energie en voedingsstoffen nodig, maar daar kunnen ze niet bij omdat deze ‘vastzitten’ in de vetcellen, onder invloed van insuline. Dus krijg je honger, omdat je cellen honger hebben naar voedingsstoffen en energie. Dus je eet nog wat, maar als dat je insuline hoog houdt dan krijgen je cellen nog steeds geen energie, en krijg je weer honger.
Je gaat dus te veel eten omdat je te veel vet opslaat, je dus overgewicht hebt. Omdat je insuline te vaak te hoog is...
Je beweegt minder, omdat je cellen niet genoeg energie en voedingsstoffen hebben. Omdat je insuline vaak te hoog is. ..
Insuline blijkt bij de meeste mensen het grote probleem te zijn. Natuurlijk: als je echt niet beweegt, en heel erg veel eet dan heb je wel een flinke kans dat je aan gaat komen. Maar als je redelijk wat vlees en groenten eet krijg je wel je energie en voedingsstoffen binnen, en dat zonder dat je insuline erg zal stijgen. Die energie uit het voedsel kan makkelijk gebruikt worden voor die cellen omdat het niet wordt vastgehouden door je vetcellen. Nog mooier: als je insuline laag is kan er makkelijke energie uit de vetcellen gehaald worden. En als je zelfs meerdere dagen heel weinig suikers binnenkrijgt dan raakt zelfs de voorraad glucose (in de vorm van glucogeen opgeslagen in de lever) uitgeput, waardoor je lichaam opgeslagen vet en wat eiwitten gaat gebruiken om vetzuren, ketonen, en glucose aan te maken om zo weer aan de energiebehoefte te voldoen. Vaak kost het je lichaam wel een week om te wennen aan het zelf aanmaken van glucose (de Engelse term is glycogenesis) en loop je de kans om je ‘flauw’ te voelen omdat je suikerspiegel laag is, en je lichaam nog niet snel genoeg zelf glucose aan kan maken.
Het voordeel van je insuline laag houden is dat je minder of geen last hebt van een lunch- of dinner-dip. Zo’n dip wordt vaak veroorzaakt doordat na een maaltijd met veel suiker je insuline omhoog schiet om te voorkomen dat je te veel suiker in je bloed krijgt. Na de enorme piek zakt je suikerspiegel naar een normale waarde, of schiet door naar een te lage waarde voordat het insuline gehalte weer hersteld is. Te lage suiker zorgt voor een gebrek aan energie, en als je pech hebt en je hebt niet het gevoel van een ‘volle buik’ heb je ook nog eens kans dat je weer honger of trek krijgt.
Een groot gedeelte van de truuk is dus om je insuline niet te laten pieken en deze zo veel mogelijk constant vrij laag te houden. Geen suikers of verteerbare koolhydraten dus. Vezels zijn wel koolhydraten, maar verteren niet, en komen er dus ‘via de achterkant’ weer gewoon uit en zorgen niet voor meer insuline. Waar zitten veel suikers en verteerbare koolhydraten in?
Alle vormen van suiker: HFCS in frisdranken, wit, bruin, fruitsappen, fruit, honing e.d.
Andere koolhydraten: graanproducten, meel, bloem, brood, bonen, aardappelen, rijst e.d.
In het algemeen dus geen probleem: groenten, vis, vlees, gevogelte
Dat betekent niet dat je nooit meer een aardappel kunt eten! Maar als je niet meer uit ‘gewoonte’ elke dag een glas sinaasappelsap, een bakje cornflakes, 4 sneeën brood, een kop thee met suiker, een bord aardappelen en een glas cola neemt scheelt dit enorm. En de hoeveelheid groenten, vis, vlees, en gevogelte doet er dan bijna niet meer toe.
(Graanproducten blijven voor veel mensen een slechte optie omdat naar sommige schattingen 1 op de 3 mensen gevoelig is voor gluten die eigenlijk in alle graanproducten zitten)
Maar fruit is toch zo gezond? Ja, maar niet per-se noodzakelijk. Veel volken in de Noordelijke landen eten van nature bijna geen fruit (soms wat bessen, en bessen zijn dan wel meteen een hele goeie gezonde vorm van fruit!) en hebben daardoor niet allerlei extra gezondheidsproblemen. Om af te vallen is fruit een slecht idee, maar in de natuur is het ook heel handig om in de zomer fruit te eten, richting de nazomer of herfst bessen te eten, om zo ook de insuline wat hoger te krijgen en meer vet op te slaan voordat we de zware winter ingaan. Daarbij: fruit kan ook voor een mooie hoeveelheid vitamines zorgen.

Je hebt geen overgewicht omdat je te veel eet. Je eet te veel omdat je overgewicht hebt.
Je hebt geen overgewicht omdat je te weinig beweegt. Je beweegt te weinig omdat je overgewicht hebt.

Je hebt overgewicht omdat je te veel vet opslaat onder invloed van insuline. Als je vaak veel suikers eet zul je steeds ongevoeliger worden voor insuline waardoor je steeds meer insuline in je bloed krijgt waardoor je meer energie gaat opslaan i.p.v. het te gebruiken. Ondertussen kun je op celniveau uitgehongerd raken. Een speciaal type laboratoriam rat die voor onderzoek naar overgewicht en metabolisch syndroom wordt gebruikt (Zucker Rat), slaat veel meer vet/energie op dat een normale rat. Zelf al geef je deze ratten minder te eten dan hun 'normale' soortgenoten zullen ze dikker worden.

Minder suiker en graan producten, meer vlees, vis, groenten, met een beetje fruit, dat is gezond!